کسی که به منظور دریافت رتبه های مقدس دستگذاری می شود، عطیه ای را از سوی روح القدس دریافت می کند که به او اختیاری مقدس می بخشد و از سوی مسیح از طریق ← اسقف به او اعطاء می شود [1538].
← کهانت فقط به معنی پذیرفتن یک نقش یا یک منصب نیست. از راه تبرک به این رتبه مقدس، شبان، قدرت و رسالتی ویژه را در راه خواهران و برادران ایمانی خود به ارمغان می گیرد ← 150، 215، 228، 236.
کاهنان عهد عتیق وظیفه خود را میانجیگری میان امور آسمانی و امور زمینی، یعنی میان خدا و قوم خود می دیدند. از آنجا که مسیح تنها «متوسط میان خدا و انسان» (1 تیم، 2، 5) است، این کهانت را به کمال و به پایان رسانده است. پس از مسیح فقط یک کهانت در مسیح می تواند وجود داشته باشد، آن هم در قربانی مسیح بر صلیب و از راه یک دعوت و یک رسالت از سوی مسیح [1539-1553، 1592].
← کشیش کاتولیک که ← آیین های فیض بخش را اجراء می کند، نه بنا به قوای شخصی خود یا براساس کمال اخلاقی خود (که اغلب هم متأسفانه ندارد)، بلکه «در شخص مسیح» عمل می کند. با تدهین و دستگذاری در مراتب روحانی، قوای دگرگون کننده، درمانگر و نجات دهنده مسیح در وجود او پیوند داده می شود. از آنجا که یک کشیش چیزی از خود ندارد، پیش از هر چیز یک خادم به شمار می رود. از این رو نشانه بارز شناخت یک کشیش واقعی، شگفت زدگی همراه با فروتنی بابت دعوتی است که از او صورت می گیرد ← 215.
آیین فیض بخش رتبه های مقدس، سه مرتبه دارد: ← اسقف (Episkopat)،← کشیش (Presbyterat)،← شماس (Diakonat) [1554، 1598].
-
در آیین تدهین و دستگذاری فرد به مقام اسقفی، سرشاری آیین فیض بخش رتبه های مقدس به طور کامل به یک ← کشیشمنتقل می شود. او در مقام جانشین ← رسولان تدهین می گردد و به مجمع ← اسقفان می پیوندد. او همراه با دیگر اسقفان و همراه با ← پاپ از آن لحظه در کلیسا مسئولیتی سراسری برعهده می گیرد. کلیسا بویژه او را به مناصبِ آموزش، تقدیس و هدایت می گمارد [1555-1559].
منصب اسقفی، خدمت شبانی واقعی در کلیسا است، چرا که به نخستین شاهدان عیسی، یعنی به ← رسولان بازمی گردد و تداوم خدمت شبانی رسولان است که مسیح مقرر ساخت. ← پاپ نیز یک ← اسقف است، اما در رتبه خود، نخستینِ آنان و سرکرده مجمع اسقفان به شمار می رود ← 92،137
یک مسیحی کاتولیک خود را درقبال← اسقف خود متعهد می داند؛ اسقف همچنین برای او به عنوان نماینده مسیح در این مقام مقرر شده است. از این گذشته، اسقف که همراه با ← کشیشان و← شماسان، در مقام دستیارانی صاحب رتبه های مقدس، به کار شبانی می پردازد، به منزله اصل و بنیانی آشکار و ملموس برای کلیسای محلی (حوزه اسقفی یا خلیفه گری) است [1560-1561].
-
در مراسم اعطای رتبه مقدس کشیشی، ← اسقف نیروی الهی را به سوی نامزد دریافت رتبه مقدس فرامی خواند. او مُهری نازدودنی را بر این انسان می نشاند که دیگر از بین نمی رود. ← کشیش در مقام همکاری برای اسقف خود، کلام خدا را بشارت می دهد، ← آیین های فیض بخش را اجراء می کند و پیش از هر چیز ← آیین سپاسگزاری را برگزار می کند [1562-1568].
آیین اصلی اعطای رتبه روحانی در خلال مراسم قربانی مقدس با فراخواندنِ نامزد دریافت این مقام به نام، آغاز می شود. پس از موعظه از سوی ← اسقف، ← کشیشِ آینده فرمانبری خود را به اسقف و جانشینان او اعلام می کند. انتصاب اصلی به رتبه کشیشی از راه دست گذاری اسقف بر فرد مورد نظر و ادای دعا از سوی او صورت می گیرد ← 215، 236، 259.
در آیین دست گذاری شماسان، نامزد این رتبه برای خدمت ویژه در آیین فیض بخش رتبه های مقدس منصوب می شود. زیرا او نماینده مسیحی است که نیامده است که «مخدوم شود، بلکه تا خدمت کند و جان خود را در راه بسیاری فدا سازد» (مت، 20، 28). در آیین عبادی دست گذاری رتبه مقدس شماسی چنین آمده است: «← شماس، در خدمت کلام، قربانگاه و محبت، خود را خادم همگان خواهد ساخت» [1569، 1571].
الگوی اصلی برای یک ← شماس، استفانوس شهید است. هنگامی که ← رسولان در جماعت نخستین در اورشلیم خود را به دلیل تعهدات فراوانِ خیریه و مردمی در معرض فشار یافتند، هفت مرد را «برای خدمت در کنار میزها» برگزیدند که از سوی آنان دست گذاری شده بودند. استفانوس که نخسیتن فرد برگزیده بود، در راه ایمانداران جدید و همچنین فقیران در آن جماعت، «در نهایتِ فیض و قدرت» ظاهر می شد. در طول قرون، شماسی به یکی از درجات منتهی به رتبه مقدس شبانی تبدیل شد، اما امروز این مقام، دعوتی مستقل هم برای مجردان و هم برای متأهلان به شمار می رود. از یک سو، باید به این ترتیب به جنبه خدمت در کلیسا از نو تأکید شود، از سوی دیگر قصد بر آن بود که مانند کلیسای نخستین به ← کشیشان تکیه گاهی در کنارشان اعطاء شود که تعهدات ویژه ای را در حوزه شبانی و اجتماعی در کلیسا برعهده گیرد. دست گذاری برای رتبه مقدس شماسی نیز برای تمام عمر و به شیوه ای غیرقابل بازگشت، برای فرد دست گذاری شده به عنوان یک مُهر باقی می ماند ← 140.
هر فرد مذکر کاتولیک و تعمیدیافته که از طرف کلیسا برای یکی از این رتبه ها دعوت شده باشد، می تواند برای رسیدن به مقام ← شماس،← کشیش یا ← اسقف دست گذاری شود.
-
این ضابطه که تنها مردان می توانند دست گذاری شوند تا آیین فیض بخش رتبه های مقدس را دریافت دارند، به معنای تنزل درجه برای زن نیست. مردان و زنان در نزد خدا، ارزشی یکسان دارند، اما آنان وظایف و ← عطایای گوناگونی دارند. کلیسا خود را متعهد به این اصل می داند که عیسی در تأسیس کهانت در شام آخر، فقط مردان را برگزید. پاپ ژان پل دوم در سال 1994 در این زمینه چنین اعلام کرد: «کلیسا به هیچ روی اختیار آن را ندارد که برای زنان دست گذاری کهانت انجام دهد و این که همه ایماندارانِ کلیسا باید به شکل قطعی و نهایی پایبند این تصمیم باشند».
عیسی به گونه بی نظیر در قیاس با انسان های عصر قدیم، ارزش زنان را آگاهانه بالا می برد، دوستی خود را به آنان می بخشید و آنان را در پناه خود می گرفت. در جمع پیروان او زنانی نیز یافت می شدند و عیسی برای ایمان آنان ارزش فراوانی قائل بود. بعلاوه باید گفت که نخستین شاهدِ رستاخیز او، یک زن بود. از این رو، مریم مجدلیه را «رسول ← رسولان» می نامند. به رغم آن، دست گذاری کهانت و درنتیجه کهانت شبانی، همواره فقط به مردان واگذار می شد. جماعت مسیحیان در← کشیشان مذکر، نمایندگان عیسی مسیح را می دید. کشیش بودن به منزله خدمتی ویژه است که جنبه های جنسیتی مردانه - پدرانه را نیز به چالش می کشد. با این حال، این به منزله برتری مردان نسبت به زنان نیست. زنان در کلیسا، همان گونه که درباره مریم به عنوان نمونه می بینیم، نقشی ایفا می کنند که کمتر از نقش مردانه اهمیت و مرکزیت ندارد، اما این، نقشی زنانه است. حوا مادر همه آدمیان شد (پی، 3، 20). زنان در مقام «مادران همه آدمیان» از عطایا و توانایی هایی ویژه برخوردار هستند. بدون شیوه های آموزش، بشارت، محبت، معنویت و هدایت، کلیسا «نیمه فلج» می بود. هرکجا مردان در کلیسا، خدمت کشیشی را به عنوان ابزار قدرت به کار گیرند و یا اجازه ندهند که زنان با ← عطایای روحانی ویژه خود فعالیت کنند، در مغایرت با محبت و روح قدوس عیسی عمل می کنند ← 64.
عیسی در تجرد می زیست و قصد او از این کار این بود که محبتِ تقسیم نشدنی خود نسبت به خدای پدر را نشان دهد. شیوه زندگی عیسی را در پیش گرفتن و «به جهت ملکوت» (مت، 19، 12) در ← پاکدامنی بی همسری زیستن، از روزگار عیسی نشانه ای از محبت، تقدیم خود به شکل کامل و تقسیم نشده با دیگری به پروردگار و آمادگی کامل برای خدمت است. کلیسای کاتولیک رومی از ← اسقفان و ← کشیشان خود و حال آن که کلیساهای کاتولیکی شرقی آن را تنها از اسقفان خود طلب می کنند [1579-1580، 1599].
پاپ بندیکت می گوید که زندگی در تجرد نمی تواند به این معنا باشد که فرد «در محبت تهی بماند، بلکه باید به آن معنا باشد که اجازه دهیم شور و شعف برای خدا سراسر وجودمان را فراگیرد». کشیش در مقام انسانی که در تجرد می زید، باید به این معنا زایا باشد که نماینده خدای پدر و عیسی گردد. پاپ همچنین می گوید: «مسیح به کشیشانی نیاز دارد که از پختگی و مردانگی لازم برخودار باشند و قادرند مقام پدری راستین و روحانی را به اجراء گذارند».
مسیح ما را از راه تعمید «نزد خدا و پدر خود، پادشاهان و کاهنان ساخت» (مکا، 1، 6). هر فرد مسیحی به آن فراخوانده شده است که از راه کهانت همگانی در جهان به نام خدا عمل کند و ← برکت و فیض او را به دیگران انتقال دهد. اما مسیح در بالاخانه شام آخر و همچنین به هنگام اعزام ← رسولان خود عده ای را با اقتدار مقدس برای خدمت به ایمانداران تجهیز کرد؛ این ← کشیشان دست گذاری شده، در مقام سرِ بدن او و شبانان برای قوم او که همان ← کلیسا باشد، نمایندگان مسیح هستند [1546-1553، 1592].
به کار بردن واژه ای یکسان، یعنی ← کشیش (کاهن)، برای دو مورد نزدیک به هم که البته «از نظر ماهیت و نه فقط درجه» (بنا به اعلام شورای دوم واتیکان در رساله Lumen Gentium)، با یکدیگر تفاوت دارند، بارها به سوءتفاهم هایی انجامیده است. از یک سو باید با شادی این نکته را بپذیریم که همه ما تعمیدیافتگان، «کاهن» هستیم، زیرا در مسیح زندگی می کنیم و در هر آنچه که او هست و انجام می دهد، سهیم هستیم. پس چرا نباید پیوسته به سوی این جهان ← برکت بفرستیم؟ از سوی دیگر، باید این هدیه خداوند به کلیسای خود، یعنی کشیشان دست گذاری شده را که نماینده شخص خدا در میان ما هستند، از نو کشف کنیم ← 138.
